Heemst
Deze grote, winterharde, behaarde plant voelt zacht aan. De rechtopstaande stengels kunnen een hoogte bereiken van anderhalve meter. De gelobde en gekartelde bladeren hebben een heldere groengrijze kleur. Heemst heeft bleekroze bloemen met een korte bloemsteel. De vruchten bestaan uit een groot aantal geelachtige, in een cirkel staande vruchtbladeren.
Latijnse naam
Afkomst
Europa, Azië (gematigd klimaat van Turkije tot China), Noord-Afrika (Algerije, Tunesië).
Gebruikte delen
De wortels
Actieve bestanddelen
Polysacchariden (pectine, rhamnogalacturonaan): helpen de werking van het maagzuur af te remmen en beschermen het maagslijmvlies. Ze hebben ook een verzachtend effect op de keel.
Flavonoïden: antioxiderende werking.
Fenolzuren: antioxiderende werking.
Gebruik
De bloemen en de jonge bladeren, die eetbaar zijn, worden vaak gebruikt in salades. De bladeren kunnen ook worden gekookt, net als spinazie.
Vroeger werd de schoongemaakte wortel gegeven om op te kauwen aan kinderen die tanden kregen.
In de traditionele geneeskunde werd deze plant gebruikt tegen de hoest, maar ook om zijn laxerende en eetlustopwekkende eigenschappen. Heemstwortel werd daarnaast gebruikt bij maagpijn, tegen maagzweren of bij maagontsteking. Dankzij het slijmstoffengehalte is de plant ideaal om de huid te verzachten, waardoor er ook cosmetische toepassingen zijn.
Heemst werd al in het oude Egypte gebruikt in met honing gezoet snoepgoed, om keelpijn te behandelen. In het begin van de negentiende eeuw zorgden Franse suikerwerkfabrikanten voor een innovatie door geconcentreerd heemstsap met suiker stijf te kloppen tot een soort schuim.
Een latere versie van het recept, de zogenaamde 'pâte de guimauve' (wit drop), omvatte het wit van een ei en gelatine om de zachte basis te creëren. De creatie werd vaak gearomatiseerd met rozenwater en andere geurstoffen.
Vandaag bevat het snoepgoed niet langer echte heemst.
Recent wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat heemstwortels een antibacteriële werking hebben en bijdragen aan de spijsvertering en een regelmatige darmtransit.1-10
Bibliografie
- Aqueous extracts and polysaccharides from Marshmallow roots (Althea officinalis L.): cellular internalisation and stimulation of cell physiology of human epithelial cells in vitro.
Deters A, Zippel J, Hellenbrand N, Pappai D, Possemeyer C, Hensel A.
J Ethnopharmacol. 2010 Jan 8;127(1):62-9.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19799989 - Vibrational spectroscopy and electrophoresis as a "golden means" in monitoring of polysaccharides in medical plant and gels.
Spectrochim Acta A Mol Biomol Spectrosc. 2012 Jul;93:63-9.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22465769 - The detection of antibacterial actions of whole herb tinctures using luminescent Escherichia coli.
Watt K, Christofi N, Young R.
Phytother Res. 2007 Dec;21(12):1193-9.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17661335 - Antioxidant activity of medicinal plant polysaccharides.
Kardosová A, Machová E.
Fitoterapia. 2006 Jul;77(5):367-73. Epub 2006 May 24.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16797146 - Antibacterial activity of medicinal plant extracts against periodontopathic bacteria.
Iauk L, Lo Bue AM, Milazzo I, Rapisarda A, Blandino G.
Phytother Res. 2003 Jun;17(6):599-604.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12820224 - Gastroprotective effect and structure of a rhamnogalacturonan from Acmella oleracea.
Nascimento AM, de Souza LM, Baggio CH, Werner MF, Maria-Ferreira D, da Silva LM, Sassaki GL, Gorin PA, Iacomini M, Cipriani TR.
Phytochemistry. 2013 Jan;85:137-42.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23014505 - Anti-ulcerative effect of non-starch polysaccharides.
Krylova SG, Efimova LA, Zueva EP, Khotimchenko IuS, Razina TG, Amosova EN, Lopatina KA, Fomina TI.
Vestn Ross Akad Med Nauk. 2009;(11):35-9.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20017406 - Gastroprotective effect of natural non-starch polysaccharides.
Krylova SG, Khotimchenko YS, Zueva EP, Amosova EN, Razina TG, Efimova LA, Khotimchenko MY, Kovalyov VV.
Bull Exp Biol Med. 2006 Oct;142(4):454-7.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17415435 - Efficacy of a pectin-based anti-reflux agent on acid reflux and recurrence of symptoms and oesophagitis in gastro-oesophageal reflux disease.
Havelund T, Aalykke C, Rasmussen L.
Eur J Gastroenterol Hepatol. 1997 May;9(5):509-14.
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9187886 - Chemistry and uses of pectin--a review.
Thakur BR, Singh RK, Handa AK.
Crit Rev Food Sci Nutr. 1997 Feb;37(1):47-73.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9067088
De gezondheidsclaims voor planten die in onze producten voorkomen, staan op een lijst van gezondheidsclaims in afwachting van een definitief standpunt van Brussel (cf. website van de Europese Commissie: http://ec.europa.eu/nuhclaims/). Ten gevolge van hun behandeling door de nationale overheden, kunnen hierin wijzigingen optreden.
De gezondheidsclaims van andere voedingsmiddelen of bestanddelen in onze producten zijn conform aan het Reglement N° 432/2012 van de Commissie van 16 mei 2012, die een lijst opmaakt van de toegelaten gezondheidsclaims ivm voedingsmiddelen, die niet verwijzen naar de vermindering van ziekterisico’s, de ontwikkeling van ziektes en de gezondheid van kinderen (cf. website van de Europese Commissie: http://ec.europa.eu/nuhclaims/).