rode wijnstok

Latijnse naam

Afkomst

Europa, West-Azië en Noord-Afrika.

Gebruikte delen

De pitten, schillen en bladeren.

Actieve bestanddelen

Taninnes, waaronder de Oligomere Proanthocyanidines (OPC's) die voornamelijk in de pitten voorkomen: ontstekingsremmend, venotonisch, antioxidant.
Flavonoïden, waaronder de anthocyanen en de stilbenen die voornamelijk in de schillen voorkomen, en de catechines die eerder in de pitten voorkomen: ontstekingsremmend, venotonisch, antioxidant.
Fenolzuren waaronder het gallus- en koffiezuur, die voornamelijk in de bladeren zitten: ontstekingsremmend, venotonisch, antioxidant.

Gebruik

Druiven behoren tot één van de oudste cultuurgewassen die sinds mensengeheugenis gebruikt werden als voedsel. De bessen kunnen vers gegeten worden maar ook gedroogd als rozijnen. Het sap kan zo worden gedronken of worden vergist tot wijn. Van de pitten kan een hoogkwalitatieve olie worden geperst die ideaal is voor warme bereidingen zoals fondue, omdat, zelfs bij hoge temperaturen, geen rook tot ontwikkeling komt. Zelfs de bladeren kunnen worden verwerkt tot dolma's. Dit zijn, met vlees- of een vegetarisch mengsel opgevulde druivenbladeren die vooral bekend zijn in het Midden-Oosten en Middellandse zeegebied.
Maar ook als medicinale plant kent de wijnstok een rijke geschiedenis. Vanwege de voedende waarde werden druiven vaak gegeven aan personen die moesten herstellen van een ziekte. Druiven werden toegepast bij maag- en darmkwalen, lever- of nierziekten en als laxatief of om de ontgifting te stimuleren. Ook in cosmetica vinden we deze plant terug. Ze stond namelijk gekend om rimpeltjes in de huid te bestrijden.
Het meest populair waren waarschijnlijk de kruidenwijnen waaraan diverse planten werden toegevoegd om allerlei kwalen mee te bestrijden. Wijn, en voornamelijk rode wijn, is een goed extractiemiddel om de werkzame stoffen uit de planten te trekken en vervolgens te bewaren. Dat rode wijn beter is in dit opzicht dat witte heeft te maken met de anthocyanen. Dit zijn de rode pigmenten die we in de schil aantreffen, die verantwoordelijk zijn voor de antoxidant-werking en bijgevolg de bewaarbaarheid verhoogt.
De bladeren, onder andere vanwege hun adstringerende en antiseptische eigenschappen, werden ingezet bij de behandeling van diarree, bloedingen, aambeien of spataders.

Recentelijk heeft men ontdekt dat de afvalproducten van het vinificatieproces, waaronder de pitten, schillen, bladeren en steeltjes, een interessante bron is van een reeks polyfenolen die zowel in vitro als in vivo krachtige antioxidanten blijken te zijn. Ze werden vroeger al als veevoeder verwerkt maar momenteel vinden ze meer en meer hun toepassing als voedingssupplement. _1-9 Het zijn micronutriënten die een belangrijke rol kunnen spelen bij allerlei klachten rond de bloedcirculatie, en een bescherming bieden tegen het oxideren van het LDL-cholesterol, de vorming van bloedklonters en een voortijdige veroudering._10-13
Momenteel wordt veel onderzoek gedaan naar de werking bij veneuze insufficiëntie. De polyfenolen van de rode wijnstok, waaronder de OPC's, leveren verassende en snelle resultaten bij het verlichten van het gevoel van zware benen, jeuken en pijn in de onderste ledematen._14-18
Er werden eveneens ontstekingsremmende en bloeddrukverlagende eigenschappen vastgesteld._19-23

Bibliografie